Jubileusz Romana Szagały

Niedawno swe 90 urodziny obchodził Nasz Wielki Przyjaciel, Pan Roman Szagała, jeden ze współzałożycieli Ukraińskiego Towarzystwa HIstorycznego w Polsce. Z tej okazji złożyliśmy Dostojnemu Jubilatowi życzenia za pośrednicztwem tygodnika "Nasze Słowo" (nr 23). Powtarzając tu raz jeszcze gromkie "Mnohaja lita!" chcielibyśmy przy okazji przypomnieć Jego encyklopedyczny  biogram.

Roman Szagała foto2917Roman Szagała urodził się 22 maja 1930 roku w Aksmanicach w powiecie przemyskim w rodzinie rolników – ojca Bazylego i matki Marii z domu Baran. Czteroklasową szkołę podstawową ukończył w Aksmanicach. W lipcu 1945 roku został przyjęty do II klasy Ukraińskiego Męskiego Gimnazjum w Przemyślu. Po trzech miesiącach naukę przerwał z powodu likwidacji szkoły i deportacji kadry nauczycielskiej na Ukrainę.

W 1947 roku po akcji "Wisła" zamieszkał w Dziarnówkach Dużych (obecnie Dziarny) w powiecie Susz w woj. olsztyńskim, gdzie rodzice otrzymali gospodarstwo rolne. W roku szkolnym 1950/51 był uczniem II klasy wieczorowej Państwowej Średniej Szkoły Zawodowej w Iławie.

W roku akademickim 1955/56 rozpoczął studia na Wydziale Mleczarskim Wyższej Szkoły Rolniczej w Olsztynie. Od 1956 roku działał w olsztyńskim kole Ukraińskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego. W latach 1957-1958 był etatowym sekretarzem Wojewódzkiego Oddziału UTSK. Współorganizował min. wystawę ukraińskich wyszywanek i koncert ukraińskiego chóru dla mieszkańców Olsztyna i okolic. Studia ukończył w 1961 r. z dyplomem mgr inżyniera mleczarstwa.

Ogłoszenie

II Międzynarodowa Konferencja Naukowa "Ukraińcy i ich sąsiedzi na przestrzeni wieków: polityka, gospodarka, religia, kultura i życie codzienne"

 

Ukraińskie Towarzystwo Historyczne w Polsce zaprasza na II Międzynarodową konferencję naukową „Ukraińcy i ich sąsiedzi na przestrzeni wieków: polityka, gospodarka, religia, kultura i życie codzienne", która odbędzie się w Przemyślu, w Domu Ukraińskim, 11-13 września 2020 r.
Konferencja będzie miała charakter interdyscyplinarny. Jej celem będzie zdiagnozowanie dotychczasowego stanu badań nad szeroko pojętymi relacjami Ukraińców z ich sąsiadami na przestrzeni wieków. W horyzoncie badawczym umieszczamy wszakże nie tylko te narody, które obecnie graniczą z Ukrainą, czyli Białorusinów, Polaków, Rosjan, Rumunów, Słowaków i Węgrów, ale także wszystkie narodowości zamieszkujące ziemie ukraińskie. Interesująca wydaje się również refleksja nad stosunkami między diasporą ukraińską z jej sąsiadami, zwłaszcza w Kanadzie i USA. Naszą konferencją chcemy zintensyfikować dotychczasowe badania, ale także pragniemy skierować je na przestrzenie dotychczas naukowo nieeksploatowane.
Języki konferencji: wszystkie słowiańskie oraz język angielski.
Osoby zainteresowane udziałem w konferencji prosimy o wypełnienie deklaracji uczestnika i przesłanie jej do końca maja 2020 r. drogą elektroniczną na adres: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Warunkiem udziału w obradach będzie zatwierdzenie tematu referatu przez Komitet Naukowy i Organizacyjny oraz wniesienie „opłaty konferencyjnej". Przewidywany koszt wynosi 300 zł (70 EURO). Dla uczestników z Ukrainy koszt 35 EURO. W ramach tej opłaty organizatorzy zapewnią wyżywienie (obiad i kolację w dniu 19.09) oraz publikację wygłoszonych na konferencji referatów w pracy zbiorowej wydanej w punktowanym wydawnictwie naukowym. Szczegóły związane z wniesieniem opłaty, kwestie noclegu i redakcji tekstów zostaną przesłane po przyjęciu tematu referatu przez Komitet Naukowy i Organizacyjny Konferencji. Liczba czynnych uczestników konferencji jest ograniczona.
Organizatorzy zastrzegają sobie możliwość odrzucenia referatu jeżeli jego treść nie byłaby zbieżna z tematyką konferencji, tekst nie spełniałby wymogów pracy naukowej lub byłby zredagowany niezgodnie z określonymi przez redaktorów zasadami. W pierwszej kolejności do druku będą przekazywane teksty osób, które wezmą osobiście czynny udział w Konferencji.


W imieniu Komitetu Naukowego Prof. Igor Hałagida
W imieniu Komitetu Organizacyjnego Prof. Roman Drozd

Zgłoszenie w języku polskim

Зголошення в українській мові

 

Refleksje nad genezą pieśni „Hej sokoły!”

Olha Kharchyshyn, Bohdan Halczak

 

Pieśń „Hej sokoły!” cieszy się obecnie dużą popularnością zarówno w Polsce jak i na Ukrainie. Występuje w kilku wariantach, które nieco różnią się między sobą. Wariant najbardziej rozpowszechniony w języku polskim jest następujący[1]:

Hej, tam gdzieś znad czarnej wody
Wsiada na koń Kozak młody.
Czule żegna się z dziewczyną,
Jeszcze czulej z Ukrainą.
Wiele dziewcząt jest na świecie,
Lecz najwięcej w Ukrainie.
Tam me serce pozostało,
Przy kochanej mej dziewczynie.
Ona biedna tam została,
Przepióreczka moja mała,
A ja tutaj w obcej stronie
Dniem i nocą tęsknię do niej.
Żal, żal za dziewczyną,
Za zieloną Ukrainą,
Żal, żal serce płacze,
Już jej więcej nie zobaczę.
Wina, wina, wina dajcie,
A jak umrę pochowajcie
Na zielonej Ukrainie
Przy kochanej mej dziewczynie.
Zwrotki pieśni przeplatane są refrenem, śpiewanym na ogół chóralnie:
Hej, hej, hej sokoły
Omijajcie góry, lasy, doły.
Dzwoń, dzwoń, dzwoń dzwoneczku,
Mój stepowy skowroneczku.

Ukraińskie Towarzystwo Historyczne w Polsce

Zmarł Mychajło Kozak

mkozak
12 stycznia 2020 r. w wieku 87 lat zmarł w Przemyślu Mychajło Kozak, współtwórca i długoletni członek Ukraińskiego Towarzystwa Historycznego w Polsce. Od lat 50. XX w. był aktywnym działaczem społecznym, członkiem UTSK i Związku Ukraińców w Polsce. Był autorem licznych publikacji w "Naszym Słowie", "Ukraińskim Kalendarzu" i Ukraińskim Almanachu". Ponadto wydał szereg książek, m.in. "Невтомний душпастир", "Гребенне у Другій світовій війні" i "На життєвій стежині". Wspomnienie o śp. Mychajle Kozaku zamieszczone zostały w nr 8 tygodnika "Nasze Słowo" https://www.nasze-slowo.pl/

Nowa książka profesora Romana Drozda

20191203 184741 resizedWydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej w Słupsku wydało kolejną monografie prof. Romana Drozda. W jej rekomendacji z okładki czytamy: " Społeczność ukraińska w Polsce, tragicznie doświadczona w wyniku konfliktu polsko-ukraińskiego lat wojny i okresu powojennego, zrozumiała w swej większości, że kluczem do zgodnego życia z polskimi sąsiadami  jest wzajemne przebaczenie wyrządzonych krzywd. Dlatego z wielkim zadowoleniem przyjęła gesty pojednania uczynione przez Kościoły rzymsko- i greckokatolicki oraz prawosławny, jak również kroki poczynione w tym kierunku przez prezydentów Polski i Ukrainy. W pojednawczą działalność włączył się także Związek Ukraińców w Polsce. Nie oznacza to oczywiście, że wszystkie działania podejmowane przez ZUwP sprzyjały dialogowi. Utrudniała go odmienna ocena konfliktu polsko-ukraińskiego, jak również kroki części Ukraińców na rzecz upamiętnienia ukraińskich ofiar tego konfliktu, zwłaszcza należących do UPA. To z kolei godziło w odczucia Polaków. O tych i innych kwestiach traktuje niniejsza praca".

Działalność Towarzystwa

Walne Zebranie UTH

IMG 007816 listopada 2019 r. odbyło się kolejne Walne Zebranie członków naszego Towarzystwa, na którym podumowano działalność w upływającym roku oraz przedyskutowano kierunki działań w roku 2020 i kolejnych. W trakcie spotkania podjęto również uchwały dotyczące bieżących kwestii organizacyjnych. Udział w spotkaniu wzięło ok. piętnastu osób. Obecni byli także goście i przedstawiciel mediów ("Nasze Słowo").

Przewodniczący Zarządu Towarzystwa, prof. Roman Drozd, podsumowując mininy rok stwierdził, że był on jednym z lepszych w dotychczasowej, ponad 15 letniej historii UTH. Stało się tak m.in. za sprawą sprawnego przeprowadzenia pierwszej, własnej koneferencji naukowej, która miała miejsce w maju br. w Przemyślu. Jak przypomniał prof. Drozd wzięło w niej udział niemal 50 uczestników. Ważnym i budującym sygnałem jest również zwiększenie liczby członków UTH - obecnie zbliża się ona już do 30. Dobrze przyjęte zostały aktywności UTH w obszarze polityki pamięci, w tym nasze zgłoszenia do IPN o możliwości popełnienia zbrodni na obywatelach polskich narodowości ukraińskiej, a także wręczenie dwóch pierwszych medali "Storoż Pamjati".


IMG 0079Dyskusja o planach na kolejny rok koncentrowała się na sposobach włączenia się UTH w rocznicowe działania związane z 100-leciem Bitwy Warszawskiej. Podjęto również decyzję o nawiązaniu współpracy dot. organizacji konferencji o relacjach ukraińsko-żydowskich. Zadecydowano również o przyznaniu trzech medali "Storoż Pamjati".

 

Wiadomości z kraju

Prof. dr hab. Rościsław Żerelik w składzie Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów

Miło nam poinformować, że prof. Rościsław Żerelik, pierwszy przewodniczący naszego Towarzystwa, wszedł przed kilkoma tygodniami w skład Centralnej Komisji ds Stopni i Tytułów (Sekcja 1). Ciesząc się z tego faktu, Życzymy Naszemu Drogiemu Profesorowi wszystkiego najlepszego, a przede wszystkim zdrowia i sił w realizacji nowych, zaszczytnych obowiązków.